ဗုဒၶဘာသာဝင္တို႔ သိမွတ္စရာ

ဗုဒၶဘုရားရွင္

အနႏၱစၾကဝဠာ သတၱဝါအားလံုးတို႔အား အမွန္ကိုသိျမင္ေစရန္ ႏွင့္ ဥာဏ္အလင္းကိုထင္ရွားစြာ ရရွိၾကရန္ ျပသလမ္းညႊန္ေပးျပီး၊ အႀကီးမားဆံုးေသာ ေမတၱာႏွင့္ ဂရုဏာ ထားေတာ္မူေသာ သဗၺညဳတ (အလံုးစံုသိျမင္ေတာ္မူေသာ) ဥာဏ္ေတာ္ရွင္။

ဗုဒၶဘာသာဝင္ဟူသည္

ရတနာသံုးတန္ ႏွင့္ ကံ ကံ၏အက်ဳိးကို ဥာဏ္ႏွင့္ယွဥ္၍ ၾကည္ညိဳမွုုသဒၶါ စြဲစြဲျမဲျမဲ ႏွစ္ႏွစ္ကာကာ ခိုင္မာေနျပီး၊ ဗုဒၶ၏ အဆံုးအမမ်ားကို ဘဝလမ္းညႊန္အျဖစ္ လိုက္နာခံယူက်င့္သံုး ေနသူမ်ားပင္ျဖစ္သည္။

ဗုဒၶသာသနာအႏွစ္ခ်ဳပ္

သစၥာေလးပါးသည္ အႏွစ္ခ်ဳပ္ျဖစ္သည္။
(က) သိ = ဒုကၡသစၥာ
(ေဖာက္ျပန္၊ ႏွိပ္စက္၊ လိုတာမရ၊ ရတာ မလိုလို ့ ဆင္းရဲျခင္း)
(ခ) ပယ္ = သမုဒယသစၥာ
(ဒုကၡျဖစ္ေပၚေစေသာအေၾကာင္းတရား - ေလာဘ)
(ဂ) ဆိုက္ = နိေရာဓသစၥာ
(ဒုကၡသမုဒယခ်ဳပ္ျငိမ္းျခင္း - နိဗၺာန္)
(ဃ) ပြား = မဂၢသစၥာ
(နိေရာဓသို ့ ဆိုက္ရန္ပြားေသာ မဂၢင္ရွစ္ပါးအက်င့္)

ဗုဒၶဘာသာအိမ္တိုင္း၌ ရုပ္ပြားဆင္းတု ထားရွိကိုးကြယ္ျခင္း

(က) ရုပ္ပြားဆင္းတု ပူေဇာ္ပံု

အိမ္တစ္အိမ္တြင္ ျမတ္ဗုဒၶ၏ ရုပ္တုကို ပင့္ယူပူေဇာ္မည္ဆိုလွ်င္ ေရွးဦးစြာ ရုပ္တုေတာ္ကို အေနကဇာတင္ရမည္ ျဖစ္ပါသည္။
ျမတ္ဗုဒၶဂုဏ္ေတာ္ကို အေနကဇာတင္ျပီး ပူေဇာ္ကိုးကြယ္လိုလွ်င္ ဂုဏ္ေတာ္ကိုးပါးကို ေလးစားသည့္စိတ္ႏွင့္ ဆြမ္းေတာ္ပြဲကို စနစ္တက် ကပ္လွဴပူူေဇာ္ရပါမည္။ ထို႔အတူ ပန္း၊ ေရခ်မ္း၊ ဆီမီးကိုလည္း ဤကဲ့သို႔ပင္ ကပ္လွဴပူေဇာ္ရပါမည္။ ထိုသို႔ ကပ္လွဴပူေဇာ္ရာတြင္ ျမတ္စြာဘုရားအား မိမိတို႔၏ စားဦးစားဖ်ားမ်ား ကပ္လွဴပူေဇာ္ျခင္းကို ျမတ္စြာဘုရားထံစိတ္ေရာက္ျပီး လွဴဒါန္းျခင္းဟု မွတ္ယူထားရပါမည္။

(ခ) ရုပ္ပြားဆင္းတု ပူေဇာ္ရသည့္ အက်ဳိး

ျမတ္စြာဘုရား၏ ရုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ကို ပူေဇာ္ရွိခိုးၾကသည့္ သူမ်ားမွာ “သက္ေတာ္ထင္ရွားျမတ္စြာဘုရားပါတကား “ ဟု ဂုဏ္ေတာ္ကိုးပါးကို စိတ္ေရာက္ျပီးၾကသူမ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ရုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္ ကိုးကြယ္ၾကသူမ်ား၏ စိတ္သည္ အခ်ဳပ္ျဖစ္သည္။ မိမိစိတ္သည္ စြမ္းလွ်င္မိမိအား အက်ဳိးေပးစြမ္းမည္သာ ျဖစ္ေပသည္။ ဤကဲ့သို႔ ပူေဇာ္ကိုးကြယ္ၾကမည္ဆိုလွ်င္ “ သေမ စိေတၱ သမံ ဖလ ံ” ဆိုသည့္ ဘုရားေဟာပါဠိေတာ္အရ အက်ဳိးထူးမ်ား ရရွိႏုိင္ပါသည္။
“ စိေတၱ - မိမိ၏ စိတ္သည္၊ သေမ - သက္ေတာ္ထင္ရွား ျမတ္စြာဘုရားနဲ႔ ရုပ္တုဆင္းတုေတာ္နဲ႔ အညီအမွ် ထားႏုိင္သည္ရွိေသာ္၊ သမံ ဖလံ - ဘုရားအစစ္ကို ပူေဇာ္ရ သကဲ့သို႔ အက်ဳိးတရား အတူတူပင္ရရွိႏိုင္ပါသည္။ “
မိမိတို႔အိမ္တြင္ ဗုဒၶရုပ္ပြားဆင္းတုေတာ္မ်ားကို ဘုရားစင္ႏွင့္ ကိုးကြယ္ထားျခင္းအားျဖင့္ ေဖာ္ျပလတၱံ႔ပါ အက်ဳိးေက်းဇူး (၉) မ်ဳိးကို ရရွိပါသည္----
(၁) ဘုရားစင္ရွိသည့္အတြက္ ဘုရားကိုျမင္ေနရျခင္း၊ ဘုရားေဝယ်ာဝစၥ ျပဳေနရျခင္း၊ ဘုရားကို ကိုင္းညႊတ္သည့္စိတ္ျဖင့္ မေမ့ျခင္းႏွင့္ ဘုရား တရားႏွင့္ ကင္းကြာမေနျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။
(၂) ျမတ္စြာဘုရားကို ဖူးေတြ႔ရျခင္းျဖင့္ ဗုဒၶဘာသာအေပၚ ပို၍ ယံုၾကည္မွု ေလးနက္လာသည္။
(၃) အိမ္တြင္ ဘုရားစင္ရွိလွ်င္ စနစ္တက်ဆည္းကပ္ ကိုးကြယ္မွုျပဳျခင္းျဖင့္ သတိျမဲျခင္းႏွင့္ ပညာဥာဏ္ထက္ျမက္ျခင္းမ်ား ရွိလာသည္။
(၄) ကုသိုလ္တရားမ်ား တိုးပြားလာသည္။
(၅) စိတ္ညစ္ညဴးမွု ရွိလာလွ်င္ ဘုရားရွင္ေရွ ႔ေတာ္သို႔သြားျပီး ဘုရားပန္း လဲျခင္း၊ ျမတ္စြာဘုရားကို အေသအခ်ာၾကည့္ အာရုံျပဳလိုက္ျခင္းျဖင့္ စိတ္ညစ္ညဴးမွုမ်ား ပေပ်ာက္လာသည္။ အမွားအယြင္းမ်ားမျပဳလုပ္မိေတာ့ဘဲ ရပ္တန္းမွရပ္ၿပီး စိတ္ၾကည္ႏူးမွု ခ်က္ခ်င္းရရွိလာပါသည္။
(၆) အိမ္တြင္ ဘုရားစင္ရွိသျဖင့္ နာနာဘာဝ ဝိနာဘာဝမ်ား၏ အေႏွာင့္အယွက္မ်ားမွ ကင္းၿပီး မေၾကာက္မရြံ႔ ေနႏုိင္ပါသည္။
(၇) ဆင္းရဲဒုကၡကို သည္းခံလာႏုိင္ပါသည္။
(၈) ဘုရားစင္ကို ပိုးမွ်င္ဖုန္မ်ား ကင္းစင္ေအာင္ လွည္းက်င္းသုတ္သင္ၿပီး က်က်နန ထားလွ်င္ အိမ့္က်က္သေရ၊ လူ ့က်က္သေရတက္ၿပီး ဂုဏ္သိကၡာမ်ား တက္ပါမည္။
ဘုရားစင္ရွိသျဖင့္ ျမတ္စြာဘုရားႏွင့္ အတူေပါင္းသင္းေနရ သကဲ့သို႔ ျဖစ္ၿပီး သူတစ္ပါး၏ ခ်ီးေျမွာက္ပူေဇာ္မွုကို ခံယူရရွႏုိင္ပါသည္။

ဗုဒၶျမတ္စြာေဟာၾကားခဲ့ေသာ ေကသမုတၱိသုတ္ (သို႔) ကာလမသုတ္၏ အႏွစ္ခ်ဳပ္

ဘုရားရွင္သည္ နယ္စပ္ရြာႀကီးတစ္ရြာျဖစ္ေသာ ေကသမုတၱိရြာႀကီးသို႔ ေရာက္ရွိခဲ့စဥ္ ၎ရြာႀကီးတြင္ ဘုရားရွင္အေရွ႔ဦးစြာ တတၳိပုဂၢိဳလ္ (၆) ဦးမွ ငါေဟာတာယံု၊ သူမ်ားေျပာတာမယံုနဲ႔ဆိုၿပီး မွားယြင္းေသာ အယူဝါဒမ်ားစြာကို ေဟာၾကားခဲ့ၿပီးျဖစ္လို႔ ရြာသားမ်ားအားလံုး အယူဝါဒနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေတြေဝေနၾကေသာအခ်ိန္တြင္ ဘုရားရွင္မွ ေကသမုတၱိသုတ္ ကို ေဟာေတာ္မူခဲ့သည္။
၎သုတၱန္သည္ ယေန႔ကမၻာေပၚတြင္ ရွိသမွ်ေသာ အေတြးအေခၚပညာရွင္ႀကီးမ်ားအားလံုးမွ အထူးေလးစားဆံုးႏွင့္ ခ်ီးမြမ္းရဆံုးေသာ သုတၱန္တစ္ခု ျဖစ္ခဲ့ၿပီး---
(၁) The Bravest Announcement
အရဲရင့္ဆံုးေသာ ေႄကြးေၾကာ္သံ
(၂) The Freedom of Thought
အေတြးအေခၚ ပိုင္းဆိုင္ရာ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ ေတြးႏုိင္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း မွတ္တမ္းတင္ဂုဏ္ယူေနေသာ သုတၱန္ျဖစ္ေပသည္။
၎သုတၱန္တြင္ အခ်က္ (၁၀) ခ်က္ ကို ျပခဲ့ၿပီး ၎ (၁၀) ခ်က္ကို အလြယ္တကူလက္ခံယံုၾကည္ျခင္းမျပဳဘဲ ေခတၱထားၿပီး ေသခ်ာစီစစ္ၿပီးမွ ယံုရန္ျဖစ္သည္။
(၁) ဆင့္ - တစ္ဆင့္စကားေျပာလာေသာ စကားကို မယံုနဲ႔အံုး၊
(၂) ေကာ - ေကာလဟာလ စကားကိုလည္း မယံုနဲ႔အံုး၊
(၃) စာ - စာအုပ္ထဲကေျပာတိုင္းလည္း မယံုနဲ႔အံုး၊
(၄) စဥ္ - အစဥ္အလာ ဘိုးဘြားစဥ္ဆက္ စကားကိုလည္း မယံုနဲ႔အံုး၊
(၅) ကူး - ဟိုနည္းဒီနည္း နည္းကူးခ်ၿပီးလည္း မယံုနဲ႔အံုး၊
(၆) ေတြး - အေတြးေကာင္းတိုင္း မွန္တယ္ဆိုၿပီးလည္း မယံုနဲ႔အံုး၊
(၇) ဆင္ - ယုတၱိမ်ားနဲ႔ ဆင္ေျခေပးတိုင္းလည္း မယံုနဲ႔အံုး၊
(၈) ငါ့ - ငါ့အယူဝါဒသာ မွန္တယ္ဆိုၿပီးလည္း မယံုနဲ႔အံုး၊
(၉) ေလး - ေလးစားၾကည္ညိဳထိုက္ေသာသူ ေျပာတိုင္းလည္း မယံုနဲ႔အံုး၊
(၁၀) ရာ - ငါ့ဆရာေျပာတိုင္းလည္း အားလံုးမွန္ၿပီလို႔ မယံုနဲ႔အံုး။
မည္သည့္အယူဝါဒျဖစ္ေစ ကိုယ္တိုင္သာလွ်င္သိေအာင္လုပ္ၾက ကိုယ္တိုင္ လက္ေတြ ႔ လုပ္ၾကည့္လွ်င္ မွား / မွန္၊ ဆိုး / ေကာင္း ကို ကိုယ္တိုင္သိျမင္ၿပီးမွ လက္ခံယံုၾကည္က်င့္သံုးၾကရန္ ျဖစ္ေပသည္။

ေဆာင္ရန္ ႏွင့္ ေရွာင္ရန္
(က) မိမိအက်ဳိးရွိ အမ်ားအက်ဳိးရွိ ဆိုလွ်င္ လုပ္ပါ။
(ခ) ပညာရွိသူေတာ္ေကာင္းမ်ားက ခ်ီးက်ဴးလွ်င္ လုပ္ပါ။

(က) ေဆာင္ပါ
(၁) မိမိအက်ဳိးရွိ / အမ်ားအက်ဳိးရွိ (အေကာင္းဆံုး)
(၂) အမ်ားအက်ဳိးရွိ / မိမိဘာမွမရွိ (ဒုတိယအေကာင္းဆံုး)
(၃) မိမိအက်ဳိးရွိ / အမ်ားဘာမွမရွိ (တတိယအေကာင္းဆံုး)

ေရွာင္ပါ
(၁) မိမိထိခိုက္ / အမ်ားလည္းထိခိုက္ (အဆိုးဆံုး)
(၂) အမ်ားထိခိုက္ / မိမိဘာမွမျဖစ္ (ဒုတိယအဆိုးဆံုး)
(၃) မိမိထိခိုက္ / အမ်ားဘာမွမျဖစ္ (တတိယအဆိုးဆံုး)

(ခ) ပညာရွိသူေတာ္ေကာင္းမ်ားက ခ်ီးက်ဴးလွ်င္ လုပ္ပါ။ ကဲ့ရဲ ႔လွ်င္ ေရွာင္ပါ။ သူယုတ္မာမ်ား၏ ကဲ့ရဲ ႔ မွုကို ဂရုစိုက္ရန္ မလိုပါ။

ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားရန္
(က) ဆရာေကာင္း အျမန္ဆံုးရွာၿပီး မွန္တိုရွင္းေသာ နည္းလမ္းရေအာင္ ခ်ဥ္းကပ္ပါ။ (သပၸဴရိသူ ပနိသွ်)
(ခ) မိမိကိုယ္တိုင္ ႏွလံုးသြင္းမွန္ေအာင္ ေလ့က်င့္ပါ။ (ေယာနိေသာ မနသိကာရ)