လူမႈေရးက်င့္၀တ္မ်ား

သိဂၤါေလာ၀ါဒသုတ္လာ က်င့္၀တ္မ်ား

သိဂၤါေလာ၀ါဒေခၚ လူတို႔က်င့္၀တ္မ်ား

တစ္ေလာကလံုး၊ ညြတ္ရံုးဦးခ်၊ ႏိႈင္းမမွ်သား၊ ဘုရားေရႊစက္၊ ေရာင္ျပိဳးျပက္ကို၊ ဦးထက္တင္ထား၊ ရိုညြတ္တြား၍၊ သားႏွင့္မိဘ၊ တပည့္စသည္၊ ျပဳရအံ့၀တ္၊ ခၽြတ္မူပါယ္ရြာ၊ လားမည္တာေၾကာင့္၊ သုတ္ပါေထယ်၊ က်မ္း၌ျပသည့္၊ ေလာကက်င့္ရာ၊ အက်ဥ္းမွာပိမ့္၊ နတ္ရြာသို႔လံုးလံုး၊ က်က္၍သံုး။

သားသမီးက်င့္၀တ္ ၅-ပါး
ေကၽြးေမြးမပ်က္၊ ေဆာင္ရြက္စီမံ၊ ေမြခံထိုက္ေစ၊ လွႈမွ်ေ၀၍၊ ေစာင့္ေလမ်ိဳးႏြယ္၊ ၀တ္ငါးသြယ္၊ က်င့္ဖြယ္ သားတို႔တာ။


(၁) မိဘတို႔ကို လုပ္ေကၽြးျခင္း၊
(၂) မိဘတို႔၏ အမႈကိစၥကို ေဆာင္ရြက္ျခင္း၊
(၃) မိဘစကားကို နားေထာင္၍ မိဘတို႔အေမြကို ခံထိုက္ ေအာင္ ျပဳ
ျပဳလုပ္ျခင္း၊
(မိဘစကား နားမေထာင္က အေမြမခံထိုက္ပါ)
(၄) မိဘတို႔ ကြယ္လြန္ေသာအခါ မိဘတို႔အတြက္ ရည္စူး၍
ကုသိုလ္ျပဳလုပ္ အမွ်ေပးေ၀ျခင္း၊
(၅) မိဘတို႔၏ မ်ိဳးႏြယ္ အမ်ိဳး ဘာသာ သာသနာကို ေစာင့္ေရွာက္
ရျခင္း။



မိဘက်င့္၀တ္ ၅- ပါး
မေကာင္းျမစ္ထာ၊ ေကာင္းရာညြႇန္လတ္၊ အတတ္သင္ေစ၊ ေပးေ၀ႏွီးရင္း၊ ထိမ္ျမားျခင္းလွ်င္၊ ၀တ္ငါးအင္၊ ဖခင္ မယ္တိုု႔တာ။
(၁) မေကာင္းမႈမ်ားကို တားျမစ္ျခင္း၊
(၂) ေကာင္းမႈ ေကာင္းရာမ်ားကို ညြႇန္ျပရျခင္း၊
(၃) အတတ္ပညာ သင္ၾကား ေပးရျခင္း၊
(၄) ရင္းႏွီးလုပ္ကိုင္စားဖို႔ရန္ ေပးရျခင္း၊
(၅) လက္ထက္ထိမ္းျမာ ေပးရျခင္း၊

တပည့္က်င့္၀တ္ ၅-ပါး
ညီညာထၾကြ၊ ဆံုးမနာယူ၊ လာမူၾကိဳဆီး၊ ထံႏွီး. လုပ္ေကၽြး၊ သင္ေတြးအံရြတ္၊
တပည့္၀တ္၊ မခၽြတ္ ငါးခုသာ။
(၁) ဆရာသင္ၾကား ဆံုးမသမွ်ကို ေလးစားစြာ ဂရုတစိုက္
နာခံမွတ္သား ရျခင္း (ဆံုးမနာယူ)၊
(၂) ဆရာလာေသာအခါ ညီညာစြာ မတ္တတ္ရပ္လ်က္ ခရီးဦး ၾကိဳဆို
ရျခင္း ( လာမႈၾကိဳဆီး)၊
(၃) ဆရာ့ထံပါး ဆည္းကပ္ ခစားရျခင္း (ထံနီး)၊
(၄) ဆရာ့ထံပါး၀ယ္ ျပဳဖြယ္ကိစၥမ်ားကို ျပဳလုပ္ေပးရျခင္း (လုပ္ေကၽြး)
(၅) ဆရာသင္ေပး ျပီးေသာသင္ခန္းစာ မ်ားကိုေလးစားစြာ ေတြးေတာ
ၾကံစည္ သင္အံေလ့က်က္ ႏႈတ္တက္ရြက္ဆို ရျခင္း (သင္ေတြးအံရြတ္)။

ဆရာက်င့္၀တ္ ၅-ပါး
အတတ္လည္းသင္၊ ပဲ့ျပင္ဆံုးမ၊ သိပၸမခ်န္၊ ေဘးရန္ဆီးကာ၊ သင့္ရာအပ္ဖို႔၊
ဆရာတို႔၊ က်င့္ဖို႔ ၀တ္ငါးျဖာ။
(၁) သိသင့္သမွ် အတတ္ပညာမ်ားကို သင္ၾကားးေပးရျခင္း၊
(၂) ဆံုးမ ၾသ၀ါဒေပး၍ ျပဳျပင္ေပးရျခင္း၊
(၃) မိမိတတ္သမွ် အကုန္သင္ေပးရျခင္း၊
(၄) တပည့္မ်ား ေဘးအႏၱရာယ္ မျဖစ္ေစရန္ ၾကိဳတင္တားဆီး
ကာကြယ္ေပးရျခင္း၊
(၅) မိမိထက္ ေက်းဇူးျပဳႏိုင္မည့္ ဆရာထံသို႔ အပ္ႏွံေပးရျခင္း။

လင္က်င့္၀တ္ ၅-ပါး
မထီမဲ့ကင္း၊ အပ္ႏွင္းဥစၥာ၊ မိစၦာမွား၊ ၀တ္စားဆင္ယင္၊ ျမတ္ႏိုးၾကင္၊ ငါးအင္ လင္က်င့္ရာ။
(၁) မိမိ မယားအား မထီေလးစား မျပဳလုပ္ရျခင္း၊
(၂) မိမိ ရွာေဖြရသမွ် ဥစၥာမ်ားကို အပ္ႏွံရျခင္၊
(၃) အျခားမိန္းမမ်ားႏွင့္ ေဖာက္ျပား က်ဴးလြန္မႈ မရွိရျခင္း၊
(၄) အ၀တ္အစားမ်ားကို ဆင္ယင္ေပးရျခင္း၊
(၅) ျမတ္ႏိုးၾကင္နာစြာ ဆက္ဆံရျခင္း။

မယားက်င့္၀တ္ ၅-ပါး

အိမ္တြင္းမႈလုပ္၊ သိမ္းထုပ္ေသခ်ာ၊ မိစၦာၾကဥ္ေရွာင္၊ ေလ်ာ္ေအာင္ျဖန္႔ခ်ိ၊ ပ်င္းရိမမႈ၊ ၀တ္ငါးဆူ၊ အိမ္သူ က်င့္အပ္စြာ။
(၁) အိမ္တြင္းမႈ လုပ္ငန္းကိစၥကို အဆင္ေျပေစရန္ စီမံျပဳလုပ္ရျခင္း၊
(၂) မိမိလင္ေယာက်္ား အပ္ႏွံလာေသာ ဥစၥာမ်ားကို စနစ္တက် သိမ္း
ဆည္း ထိန္းသိမ္းထားရျခင္း၊
(၃) မိမိေယာက်္ားမွ တပါးေသာ ေယာက်္ားတို႔ႏွင့္ မမွားယြင္း မေဖာက္
ျပန္ရျခင္း၊
(၄) မိမိဘက္ေဆြမ်ိဳး လင္ဘက္ေဆြမ်ိဳးတို႔၌ မွ်မွ် တတ ေပးကမ္း
ရျခင္း၊
(၅) လုပ္ငန္းကိစၥ အ၀၀၌ ပ်င္းရိျခင္းကင္း၍ ကၽြမ္းက်င္ရျခင္း။

မိတ္ေဆြက်င့္၀တ္ ၅-ပါး

ေပးကမ္းခ်ီးျမႇင့္၊ ကိုယ္ႏွင့္ယဥ္ထား၊ စီးပြားေဆာင္ရြက္၊ ႏႈတ္ျမြက္ခ်ိဳသာ၊ သစၥာမွွန္ေစ၊ ၀တ္ငါးေထြ၊ က်င့္ေလ မိတ္သဟာ။
(၁) မိမိတတ္ႏိုင္သေလာက္ ေပးကမ္းခ်ီးျမႇင့္ျခင္း၊
(၂) ကိုယ့္ေအာက္သို႔ မႏွိမ့္ခ်မူ၍ ကိုယ္နွင့္တန္းတူထားကာ ဆက္ဆံ
ျခင္း၊
(၃) ႏွစ္ဦးႏွစ္၀ ၾကီးပြားရန္အတြက္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို လုပ္ကိုင္
ေဆာင္ရြက္ရျခင္း၊
(၄) ေျပာဆိုဆက္ဆံရာ၌ စကားအရာ ေျပျပစ္ ခ်ိဳသာစြာ ေျပာရျခင္း၊
(၅) စီးပြားေရးလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္ရာတြင္ သစၥာေဖာက္ဖ်က္မႈ မရွိဘဲ
မွန္ကန္တိက်ျခင္း။

ေက်းဇူးခံ မိတ္ေဆြက်င့္၀တ္ ၅-ပါး

ေမ့ေလ်ာ့ေစာင့္လာ၊ ဥစၥာေစာင့္ေရွာက္၊ ေဘးေရာက္ကိုးကြယ္၊ ေဘးတြယ္မပစ္၊ သားျမစ္စဥ္ဆက္၊ မပ်က္ခ်ီးပင့္၊ ၀တ္ ငါးဆင့္၊ ျပဳက်င့္မိတ္ေဆြမ်ား။

(၁) ေမ့ေလ်ာ့ေနေသာ ဥစၥာမ်ားကို ေစာင့္ေရွာက္ရျခင္း၊
(၂) တစ္ဘက္မိတ္ေဆြ၏ ဥစၥာမ်ားကို ေစာင့္ေရွာက္ရျခင္း၊
(၃) မိမိမိတ္ေဆြ ေဘးဒုကၡေရာက္ေသာအခါ အားကိုးရာ ျဖစ္ရျခင္း၊
(၄) ေဘးဒုကၡေရာက္ေသာအခါ ပစ္ပယ္စြန္႔ခြာ၍ မသြားရျခင္း၊
(၅) သားစဥ္ေျမးဆက္ အဆက္ဆက္ မိတ္၀တ္မပ်က္ဘဲ ေပးကမ္းခ်ီး
ျမႇင့္ရျခင္း။

အလုပ္ရွင္က်င့္၀တ္ ၅-ပါး

၀စြာ ေကၽြးေမြး၊ ျပဳေရးစီရင္၊ နာလွ်င္ကုေစ၊ ငွေ၀ရသာ၊ အခါကိုလႊတ္၊ အရွင္၀တ္၊ မခၽြတ္ ငါးခုသာ။
(၁) မိမိအလုပ္သမားကို ၀လင္စြာ ေကၽြးေမြးရျခင္း၊
(၂)သူတို႔လုပ္ႏိုင္ေသာ အလုပ္ကိုသာ လုပ္ေစျပီး သင့္ေလ်ာ္ေသာ
အခ်ိန္၌ ခိုင္းေစရျခင္း၊
(၃) မက်န္းမမာေသာအခါ၌ ေရာဂါေပ်ာက္ေအာင္ ကုသေပးရျခင္း၊
(၄) ထူးဆန္းေသာ အစားအစာကို ရေသာအခါ ေ၀ငွေပးကမ္းရျခင္း၊
(၅) ဥပုသ္ေန႔၊ ပြဲေတာ္ေန႔၊ အလုပ္ပိတ္ရက္ စေသာအခါတို႔၌ အခိုင္း
အေစ စာရင္းငွား ကၽြဲႏြားတို႔ကို မခိုင္းေစဘဲ အနားေပးရျခင္း၊ အခြင့္
လႊတ္ရျခင္း။

အလုပ္သမားက်င့္၀တ္ ၅-ပါး

အိပ္ေသာ္ေနာက္က်၊ ထေသာ္ကားေရွ႕၊ ေပးမွယူအပ္၊ ေစ့စပ္ေဆာင္ရြက္၊ ေက်းဇူးျမြက္၊ ငါးခ်က္ ကၽြန္က်င့္ရာ။
(၁) ေနာက္က်မွ အိပ္ရျခင္း၊
(၂) အိပ္ရာမွ ေစာေစာထရျခင္း၊
(၃) မိမိအရွင္ ေပးကမ္းမွသာ ယူရျခင္း၊
(၄) မိမိအရွင္၏ လုပ္ငန္းမ်ားကို မခိုမကပ္ဘဲ ေစတနာ ေရွ႕ထား၍
ေစ့ေစ့စပ္စပ္ ေဆာင္ရြက္ရျခင္း၊
(၅) မိမိအရွင္၏ ဂုဏ္ေက်းဇူးကိုသာ ေျပာဆိုရျခင္း။

ဒါယကာက်င့္၀တ္ ၅-ပါး

ေမတၱာစိတ္သက္၊ ေဆာင္ရြက္ခ်စ္ခင္၊ ခင္မင္ႏႈတ္ခ်ိဳ၊ လိုလွ်င္ဖိတ္ထား၊ တတ္အားလွႈေစ၊ ၀တ္ငါးေထြ၊ ျပဳေလ ဒါယကာ။
(၁)ရဟန္းသံဃာတို႔အေပၚ၌ ေမတၱာစိတ္ ေရွ႕ထားရျခင္း၊
(၂) ရဟန္း သံဃာတို႕အတြက္ ေဆာင္ရြက္စရာမ်ားကို ခ်စ္ခင္ေလး
စား ေစတနာထား၍ ေဆာင္ရြက္ရျခင္း၊
(၃) ခင္ခင္မင္မင္ ေလးေလးစားစား ႏႈတ္ခ်ိဳ ၾကည္သာစြာ ေျပာဆို
ရျခင္း၊
(၄) အလိုရွိေသာအရာမ်ားကို ေတာင္းပါဟု ဖိတ္ထားရျခင္း၊
(၅) တတ္ႏိုင္သမွ် လွႈဒါန္ရျခင္း။

ရဟန္းက်င့္၀တ္ ၆-ပါး

မေကာင္းျမစ္ထာ၊ ေကာင္းရာညႊန္လစ္၊ အသစ္ေဟာက်ဴး၊ နာဖူးထပ္မံ၊ နတ္ထတင္ရာ ေမတၱာလည္းျပဳ၊ ရဟန္းမႈ၊ ေျခာက္ခု လြန္ေသခ်ာ။
(၁)မေကာင္းမႈ မျပဳလုပ္ရန္ တားျမစ္ ေဟာျပရျခင္း၊
(၂) ေကာင္းမႈကုသိုလ္ ျပဳလုပ္ရန္အတြက္ ညႊန္ျပေဟာျပရျခင္း၊
(၃) ထူးျခားေသာ တရားအသစ္မ်ားကို ေဟာၾကားရျခင္း၊
(၄) နဖူးေသာ တရားမ်ားကို ထပ္မံ၍ ေဟာၾကားရျခင္း၊
(၅) နတ္ျပည္သို႔ေရာက္ဖို႕ နည္းလမ္းကို ညႊန္ၾကားေဟာျပရျခင္း၊
(၆) ဒကာ ဒကာမတို႔အား ေစတနာ ေမတၱာထား၍ ဆံုးမေဟာၾကား
ရျခင္း။

နာယကက်င့္၀တ္ ၆-ပါး

ထၾကြ.ႏိုးၾကား၊ သနား.သည္းခံ၊ ေ၀ဖန္.ၾကည့္မႈ၊ဤ ေျခာက္ခု၊ ၾကီးသူ႔ က်င့္ရာတရားတည္း။
(၁) သူမ်ားထက္ လံု႔လရွိရျခင္း၊
(၂) သူမ်ားကို မိမိက ေရွ႕ေဆာင္ျပဳလုပ္ႏိုင္ေအာင္ ႏိုးၾကား တက္ၾကြ
ျခင္း၊
(၃) မိမိလက္ေအာက္ငယ္သားမ်ားကို သနားၾကင္နာျခင္း၊
(၄) သည္းခံ ခြင့္လႊတ္တတ္ျခင္း၊
(၅) အရာရာကို ခ်င့္ခ်ိန္ ေ၀ဖန္ ေထာက္ဆ၍ ျပဳလုပ္ရျခင္း၊
(၆) အရာရာမွာ ဉာဏ္ပညာျဖင့္ ဆင္ျခင္ၾကည့္ရႈျခင္း။

စားေရးသူမွတ္ခ်က္။က်င့္၀တ္အေထြေထြကုိဖတ္ရႈ၍သိျမင္နားလည္ႏိုင္ၾကပါေစ။